در حال بارگذاری ...

«سلام بر ابراهیم»؛ مغناطیس ادبیات نمایشی دفاع مقدس

 حامد مربوط صادق: ضعف عمده در تولید آثار فاخر دفاع مقدس، نشات گرفته از کمبود ادبیات و‌ متون نمایشی در این حوزه است که غالبا با زبان امروزی و نیز پرداخت به شخصیت و سبک زندگی سرداران و شهدای‌جنگ تحمیلی فاصله دارند. البته در این میان نیز آثاری فاخر و جذاب با بهره‌گیری از پرتره نگاری این شهدای گرانقدر و با تخصص نویسنده و تبحر در کارگردانی، چه در حوزه تئاتر خیابانی و چه در تئاترهای صحنه‌ای، تاثیرگذاری بالایی را بر مخاطبان خود داشته باشند.

یکی از نکاتی که فعالان نمایشی و نمایشنامه‌نویسان ما از آن غفلت دارند و به آن کمتر توجه می‌کنند، اقتباس از کتاب‌ها و رمان‌هایی است که از زندگینامه شهدا و ایثارگران دفاع مقدس است.

کتاب‌هایی از قبیل «دوما» (برگرفته از داستان حاجیه خانم سیده سلطنت حمیدتبار مادر سه شهید محمدزاده)، «اسم تو مصطفی است» (داستان شهید مدافع حرم مصطفی صدرزاده)، کتاب «قرار یکشنبه‌ها» (زندگی‌نامه و خاطرات ذاکر شهید داود عابدی) و.... صدها جلد عنوان کتاب از این دست، منابع ارزشمندی است برای اقتباس و‌نگارش در حوزه دفاع مقدس.

یکی از این کتاب‌های با ارزش که بسیار در بین جوانان و‌نوجوانان نیز طرفدار پیدا کرده و به چندین زبان نیز ترجمه شده است و از همه مهم‌تر، خوانندگان خود را دچار تحول و وابستگی شدید به قهرمان داستان کرده است، «سلام بر ابراهیم» است.

«سلام بر ابراهیم»، کتابی است که در قالب زندگینامه‌ای مختصر و 69 خاطره درباره شهید بزرگوار و مفقودالاثر ابراهیم هادی منتشر شده است. این نوشتار حاصل بیش از پنجاه مصاحبه از خانواده، یاران و دوستان آن شهید است.

در مقدمه کتاب «سلام بر ابراهیم»، آمده است: «این کتاب نه تنها یادآور شهیدی قهرمان، بلکه بیان‌گر احوال مردی است که با داشتن قهرمانی‌ها، پهلوانی‌ها، رشادت‌ها، مروت‌ها و… با دریافت مدال شهادت کمال یافت. در عصری که نوجوان و جوان ما با تأثیر پذیری از الگوهای کم مایه در عرصه‌های ورزشی و هنری و… در کوره راه‌های زندگی، یوسف‌وار هر گام‌شان را چاهی در پیش و گرگی در لباس میش در کمین است، مروری بر زندگی ابراهیم‌ها می‌تواند چراغی در شب ظلمانی باشد. چرا که پیر ما فرمود: «با این ستاره ها راه را می شود پیدا کرد.»

نظرات مقام معظم رهبری در خصوص کتاب «سلام بر ابراهیم»

حضرت امام خامنه‌ای (حفظهم الله) در پشت جلد این کتاب یادداشتی را مرقوم نمودند به این مضمون: «می‌خواهم بگویم که این جنگ یک گنج است. آیا ما خواهیم توانست این گنج را استخراج کنیم یا نه؟ این هنر ماست که بتوانیم استخراج کنیم. امام سجاد توانست همان چند ساعت گنج عاشورا را استخراج کند. امام باقر و ائمه‌ بعد از ایشان هم استخراج کردند و آن‌چنان این چشمه‌ جوشان را جاری کردند که هنوز هم جاری است و همیشه هم در زندگی منشا خیر بوده است. همیشه بیدار کرده و همیشه درس داده و یاد داده که چه‌کار باید کرد. الان هم همین‌طور است. الان هر کدام از ما هر جمله‌ای از امام را که برایمان مانده را می‌خوانیم و به‌یاد می‌آوریم و احساس می‌کنیم که روح تازه‌ای می‌گیریم و حرف تازه می‌فهمیم.»

همچنین معظم‌له در جمعی از فرماندهان در خصوص کتاب «سلام بر ابراهیم» این‌طور اشاره کرده بودند: «کتابی درباره شهید ابراهیم هادی خوانده‌ام که کتاب جالبی است. خیلی جذاب است. کتاب را تا مدتی بعد از اینکه خوانده بودم، دلم نمی آمد آن را از روی میز بردارم و داخل کتابخانه بگذارم. به قدری شخصیتی که در کتاب معرفی شده جاذبه دارد که مانند مغناطیس آدم را به خودش جذب می‌کند. بگردید این شخصیت ها را پیدا کنید، شخصیت‌هایی که سردار هم نیستند حتی فرمانده گردان هم نیستند ولی حکایت‌ها دارند، ماجراها دارند.»

«سلام بر ابراهیم» در فضای وب

علاوه بر رهبر انقلاب، افراد دیگری هم هستند که نظرات جالبی درباره مجموعه کتاب «سلام بر ابراهیم» منتشر کرده‌اند.

در این خصوص می‌توان ابتدا در فضای وبلاگی جست‌وجویی انجام داد. در یکی از وبلاگ‌ها فضای مجازی موسوم به «کوثرانه» که به نظر می‌رسد دغدغه‌های آثار حوزه فرهنگ مقاومت را دارد، درباره کتاب این‌طور نوشته است: «سلام بر ابراهیم مجموعه خاطرات همرزمان شهید ابراهیم هادی است که به همت گروه فرهنگی شهید ابراهیم هادی در مدت 2 سال جمع‌بندی و تدوین شده است. شهید ابراهیم هادی در عملیات والفجر مقدماتی در منطقه فکه به شهادت رسید و همان‌طور که خود بارها آرزو کرده بود، پیکر مطهرش شناسایی نشد و در زمره شهدای گمنام به دیدار حق شتافت.
با وجود اینکه کتاب، نثر یک‌نواخت و چندان منسجمی نداشته و حتی افعال آنگاه از گذشته به حال و از حال به گذشته تغییر کرده است، اما شخصیت جذاب شهید ابراهیم هادی، پرده‌ای بر تمام این معایب انداخته و آ‌نچنان خواننده را مجذوب و متحیر می‌کند که کمتر به رسم و رسوم نگارش کتاب توجه می‌کند.»  

در بخش دیگری از مقاله وبلاگ کوثرانه آمده است: «کتاب در مجموعه فصولی بسیار کوتاه تدوین شده که هر فصل به خاطره‌ای از یکی از هم‌رزمان و همراهان یا دوستان شهید اختصاص داشته و از زبان آن دوست یا همراه ذکر شده است. در تنظیم فصول کتاب و ترتیب خاطرات به توالی زمانی آنها دقت شده است، لذا علی‌رغم اینکه خواننده مجموعه‌ای از خاطرات جداگانه را درباره شهید می‌خواند، توالی زمانی خاطرات آن را به صورت یک زندگی‌نامه تقریباً یکپارچه درآورده است.»
 
نظرات برخی از خوانندگان کتاب سلام بر ابراهیم
 
نظرات ذیل از نوشته‌ های خوانندگان و شرکت‌کنندگان در مسابقه بزرگ شهید ابراهیم هادی است که با محوریت کتاب «سلام بر ابراهیم1» به‌صورت غیرحضوری و کشوری در چهلمین سالگرد حماسه عظیم دفاع مقدس از سوی بنیاد فرهنگی مهدی موعود(ع) اسلامشهر برگزار شده است:
 
- این کتاب گرانقدر به من آموخت که باید تمام اعمالم حتی نفس کشیدنم برای خدا ورضایش باشد.
 
- بیشتر این حرف شهید‌هادی تو ذهنمه: «مشکل همه کارهای ما این است که برای رضای همه کار می‌کنیم جز رضای خدا.»  سعی و تلاشم را می‌کنم کارهایم را فقط برای رضای خدا انجام بدهم.»
 
- احساس می‌کنم بیش ازگذشته توسط شهدا به خدا نزدیک شده‌ام. خدایا شفاعت شهدا را درآخرت نصیب‌مان گردان و توفیق ده راه‌شان را ادامه دهیم ان‌شاءالله.
 
- انقلاب درونی این یک کتاب نبود، حتی زندگی یک شخص هم نبود؛ بلکه تحول یک انقلاب درونی بود توی وجود من، مثل یک چراغ چشمک‌زن راه درست رو برای من هموار کرد.... از وقتی که ابراهیم رو شناختم فهمیدم انسانیت یعنی چی. فهمیدم چقدر بخشش و گذشت خوبه. ما آدم‌ها اگه یه چیز ساده‌ای رو بخوایم ببخشیم چقدر با خودمون کلنجار می‌ریم و بعدشم شاید منصرف بشیم اما ابراهیم عاشقانه جونشو تقدیم کرد بی‌هیچ منتی و حتی دوست داشت که پیکرش گمنام باشه.
 
- از امروز برای من ست کردن لباس و مدهای امروزی جذابیتی نداره، چیزی که واسم اهمیت داره از خودگذشتگی وشجاعت و رفتار و منش خوبه و می‌خوهام مثل ابراهیم هم دنیا رو داشته باشم هم با کارهام و رفتارام آخرتمو بخرم. ان‌شاءالله که سربلند بیرون بیام.
 
- می‌خوام الگوی زندگیم رو شهدایی مثل شهید ابراهیم هادی و شهید سلیمانی قرار بدم و مثل یک شهید زندگی کنم تا شاید عاقبتم ختم به شهادت بشه ان‌شاءالله.
عکس شهید به‌جای سلبریتی‌ها  با خوندنش کل زندگیم تغییر کرد. انگار یه چیزی تو ذهنم می‌گفت می‌شه از اول شروع کرد، می‌شه کارای خوب کرد، می‌شه جواب بدی رو با خوبی داد. شاید باور نکنید ولی این کتاب به قدری روم تأثیر گذاشت که روی دیوار اتاقم جای عکسای بازیگرا و سلبریتی‌ها از عکسای شهید ابراهیم هادی پر شدن. می‌خوام الگوی زندگیم رو شهدایی مثل شهید ابراهیم هادی و شهید سلیمانی قرار بدم و مثل یک شهید زندگی کنم تا شاید عاقبتم ختم به شهادت بشه ان‌شاءالله.
 
- دانشگاهی با ستارگان منوّر زندگی شهید ابراهیم هادی دانشگاهی است که دانش‌آموختگان آن بدون شک ستارگان منوّر دنیا و آخرت‌اند.... کتاب سلام بر ابراهیم بیشترین تأثیر را بر زندگی من گذاشت. هر کدام از ابعاد وجودی داش ابرام برایم الگوی عملی زندگی است. تصمیم گرفتم با توکل بر خدا و توسل به ائمه(ع)، پیرو واقعی برادر شهیدم شهید ابراهیم هادی باشم، در عمل نه در شعار.
 
- وقتی زندگینامه ایشون رو خوندم فهمیدم که چرا مقام شهید این‌قدر بالاست ودیدگاهم به زندگی خیلی قشنگ‌ترشد و من هم چون مثل ایشان دوست دارم شهید گمنام باشم انگار با خواندن این کتاب راه ورود به این جمع نورانی برایم باز شد. من فکر می‌کنم روال عادی زندگی‌ام با خواندن این کتاب دگرگون شد و من معنای بنده مخلص خدا بودن را به وضوح فهمیدم.
 
- عشق ایشان به اهل‌بیت بی‌نظیر بود و واقعاً من را تحت تاثیر قرار داد.
 
این کتاب که یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود، توانسته به شمارگان یک میلیون نسخه دست یابد که در نوع خود رقمی بی‌سابقه به شمار می‌رود. این کتاب با این ویژگی‌ها و کاریزمای خاص و وسعت جذب مغناطیسی بالایی که دارد، می‌تواند در حوزه تولید نمایش‌های کودک و نوجوان، نمایش‌های خیابانی و میدانی و اجرا در فضای باز و نمایش‌های صحنه‌ای، به‌صورت گسترده استفاده شود.
 
حتی قابلیت ایجاد یک ورکشاپ آموزشی نمایشنامه‌نویسی اقتباسی توسط یکی از اساتید شاخص با مبنای این کتاب را دارد و حتی  به مدیران نمایشی و فرهنگی  کشور  پیشنهاد می‌شود در جهت تقویت حوزه نمایشنامه‌نویسی و تشویق نمایشنامه‌نویسان جوان و تولید چندین و‌ چند نمایشنامه با کیفیت از این کتاب، مسابقه ملی نمایشنامه‌نویسی اقتباسی از کتاب سلام بر ابراهیم (در سه بخش کودک و نوجوان، خیابانی و صحنه‌ای) برگزار و از نمایشنامه‌های برتر در جهت تولید و اجراهای عمومی حمایت شود.
 

 




نظرات کاربران