حمید رضا برزگر:
کودک و نوجوان نیاز به مهارتآموزی دارند
حمید رضا برزگر نویسنده و کارگردان تئاتر کودک معتقد است تقویت و ترغیب آموزش برای کودکان و نوجوانان مهمترین بخش است.
حمیدرضا برزگر متولدآبان ۱۳۵۲ کارشناس ادبیات نمایشی،سال ۱۳۷۲ با حضور در مسابقات تئاتر آموزشگاهی مدارس شهرستان فعالیت خود را آغاز کرد .سپس از سال ۱۳۷۶ با حضور در کارگاههای آموزشی حوزه هنری استان مازندران و در ادامه تحصیل در دانشکده هنر دانشگاه اراک فعالیت خود را ادامه داد. همچنین از سال ۱۳۸۰ تا کنون سرپرست گروه تئاتر قطره زیر نظر انجمن هنرهای نمایشی استان است. در ادامه گفت و گوی ما را با این هنرمند فعال در حوزه کودک و نوجوان را بخوانید:
سالنها و فضاهای اجرای تئاتر کودک و نوجوان در ساری را از نظر کیفیت و فنی چگونه ارزیابی میکنید؟
سالنها و فضاهایی که در اکثر شهرستانها وجود دارد الزاماً تخصصی و ویژه برای سبک و شیوه اجرایی خاصی ساخته نمیشود و بهنوعی چندمنظوره هستند. معمولاً برخی کارگردانها بر اساس شیوه و تفکر اجرایی که دارند در سالن آمفیتئاترهای کلاسیک اجرای بهتری دارند و برخی دیگر نیز در سالنهای بلک باکس (ارتباط مخاطب با اجرا تنگاتنگ و انتقال پیام بهتر است) اجرای بهتری دارند. شهرستان ساری نیز از این موهبت برخوردار است که در کنار سالن آمفیتئاتر مناسب اجرای تئاتر، دارای یک سالن بلک باکس حرفهای با متراژ چهارصدمتر و ظرفیت بالا (بزرگترین سالن بلک باکس شمال کشور) است و دست کارگردان را در انتخاب سالن مناسب اجرایش باز میگذارد.
تولید آثار نمایشی در ژانر کودک و نوجوان چه مشکلات و سختیهایی دارد و چه راهکارهایی برای برونرفت از این مشکلات دارید؟
تولید آثار نمایشی برای کودک و نوجوان بهواسطه لزوم ساخت و بهره از دکور مناسب و پرحجم، تنوع رنگ و نور، گریم پرتراکم، لباس فراوان، ماسکهای مختلف و در برخی مواقع عروسک ... استفاده از اینهمه متر یال و ابزار لزوماً تولید اینگونه آثار را پرهزینه و بازدهی مالی آن ریسک بالایی برای صاحب اثر دارد. جذب مخاطب و از همه مهمتر ثبات و جا افتادن گروه برای جذب حداکثری مخاطب در سالهای متمادی، نیازمند توانایی و گروههای منسجمی دارد. با اینهمه تولید اینگونه آثار نیازمند حمایت بیشتری نسبت به تولیدات گروههای دیگر رده سنی دارد. بهطور مثال: آیا میتوان برای ساخت دکور نمایش کودک (جنگل، مزرعه، کلبه، طویله، بیشه، باغ...) و یا لباس بازیگران کاراکتر نمایشهای کودک و نوجوان (حیوانات، گلها، آجیلها، ماهیها،...) از همان وسایلی استفاده کرد که در پیرامون ما قرار دارد. درحالیکه برای تهیه امکانات یک نمایش بزرگسال با موضوع درام اجتماعی که نیازمند مبلمان و میزتحریر باشی بهراحتی میتوانی از پیرامون خود آن را تهیه کنی ...آیا اصلاً امکانات تولید نمایش کودک و نوجوان وجود دارد و بهراحتی در دسترس قرار میگیرد، یا باید ساخته شود. پس باید خریداری شود و ساخته شود. همه اینها یعنی هزینه. هزینه هنگفت؛ و بدون حمایت مالی فقط باید منتظر ماند تا معجزهای شود که این هزینهها برگردد و چیزی هم برای گروه بماند.
برای کشف و پرورش استعدادهایی جدید در حوزه تئاتر کودک و نوجوان چه پیشنهادهایی دارید؟
تقویت و ترغیب آموزش برای کودکان و نوجوانان مهمترین بخش این گفتار است. اولویت آموزش در این سنین، جدایی ازآنکه به اندیشه و خودسازی این نسل پرداخته میشود، نسل نوینی و پویا را برای آینده هنر این سرزمین میسازد. کودک و نوجوان نیاز به مهارتآموزی دارد. هنر تئاتر میتواند به بهترین شکل ممکن، رفتارشناسی و گفتار شناسی و پردازش شخصیت این رده سنی را پرداخت و در مسیر درستی قرار دهد.
آیا در ژانر کودک و نوجوان، نمایشنامههایی که قابلیت اجرا داشته باشد به میزان مناسب موجود است و چه فاکتورهایی باید در نمایشنامهنویسی کودک و نوجوان موردتوجه قرار گیرد؟
قبل از هر چیز بزرگترین آسیب در تولید آثار ژانر کودک و نوجوان را در همین جمله خلاصه میکند که متأسفانه بین اکثر هنرمندان و همکاران محترم تئاتر و حتی علاقهمندانی که تازه در حوزه هنرهای نمایشی ورود میکند، مرسوم شده که نوشتن یا کارگردانی و حتی بازیگری در اینگونه آثار از دیگر ژانرهای اجرایی تئاتر، راحتتر و سادهتر (ارزش نوشتاری پایینتر ...) دارد و بهنوعی اذهان دارند که باید از این مرحله گذر کرد و به دنیای نمایشهای بزرگسال و نمایشهای اجتماعی و تاریخی و خارجی (آثار فاخر نمایشی بزرگان تئاتر جهان همچون شکسپیر، ایبسن، مولیر، چخوف...) تا بهواسطه مثلاً اجرای نمایش هملت اعتبار بیشتری پیدا میکند و بیشتر دیده میشود و نمایشنامههایی مثل کدو قلقل زن و بز زنگوله پا و دیگر آثار فولکلور و فرهنگعامه ما که نسل به نسل و سینه به سینه به ما رسیده خیلی زود به فراموشی سپرده میشود. قلمزدن در حوزه کودک و نوجوان فقط آشنایی با ساختار نمایشنامهنویسی و فنون نویسندگی نیست. نویسنده این حوزه باید روانشناسی کودک و نیازمندیهای این رده سنی را بشناسد. باید در این دنیای زیبا و بیکران کودکان زندگی کرد تا از زندگی آنان گفت.
حال و هوای این روزهای تئاتر چگونه است و چه انتظاری از مدیران فرهنگی و هنری دارید؟
چون سر و کارت با کودک فتاد پس زبان کودکی باید گشاد
سوابق فعالیتهای هنری حمیدرضا برزگر به این شرح است:
کارگردانی:
پزشک پوشالی چالرز دیزنزو حمید رضا برزگر 1381 اجرای عموم ساری، سوال جنگ یعنی چه حمید رضا برزگر1381جشنواره استانی ساری، باغ پر ماجرا مرجان امیر ارجمند حمید رضا برزگر 1382 کار اول جشنواره مدارس ابتدایی ساری، سنجیک ایرج کله چاهی اصل حمید رضا برزگر 1383 اجرای عموم ساری، کی با هوشه سیمین امیریان حمید رضا برزگر 1383 کار اول جشنواره مدارس ابتدایی ساری، خفاش سیاوش معتمد زاده حمید رضا برزگر 1383 جشنواره کشوری پلیس تهران، پیک نیک در میدان جنگ فرناندو آرابال حمید رضا برزگر 1384 اجرای عموم ساری، کوچول موچول مهستی نادر تبار حمید رضا برزگر 1384 کار اول جشنواره مدارس ابتدایی ساری، کدو قل قل زن جواد ذوالفقاری حمید رضا برزگر 1385 اجرای عموم ساری، مقصر کیه حمید رضا برزگر 1385 جشنواره کشوری تئاتر تک مشهد، فینقیلی و جینقیلی مهستی نادر تبار حمید رضا برزگر 1385 کار دوم جشنواره مدارس ابتدایی ساری، کی با هوشه سیمین امیریان حمید رضا برزگر 1385 کار دوم جشنواره مدارس راهنمایی ساری، جی جی و بی جی حمید رضا برزگر 1386 اجرای عموم ساری، من پلنگم مژگان بابا مرندی حمید رضا برزگر 1386 کار اول جشنواره مدارس ابتدایی ساری، آرزوهای جاهلانه حسن دولت آبادی حمید رضا برزگر 1386 کاردوم جشنواره مدارس دبیرستان ساری، شاخک نقره ای مرجان امیر ارجمند حمید رضا برزگر 1387 کار اول جشنواره مدارس ابتدایی ساری، 32 دقیقه از ماجرا فرهاد آئیش حمید رضا برزگر 1387 کار دوم جشنواره مدارس دبیرستان ساری، جی جی و بی جی حمید رضا برزگر 1390 کار اول جشنواره مدارس راهنمایی ساری، مادام پی پی بابک محمدی حمید رضا برزگر 1390 جشنواره تئاتر سارویه ساری، فندق شکن دیوید وود حمید رضا برزگر 1396 اجرای عموم ساری، کریسمس طلایی غاز مادر دیوید وود حمید رضا برزگر 1397 اجرای عموم ساری
بازیگری:
اتل متل هله هوله مهدی کردان مهدی کردان 1378 اجرای عموم ساری، شهر آدم شهرحیوان شهرام کرمی مهدی کردان 1378 اجرای عموم ساری، شهر آدم شهرحیوان شهرام کرمی مهدی کردان 1379 اجرای عموم قائم شهر، شهر آدم شهرحیوان شهرام کرمی مهدی کردان 1379 اجرای عموم کردکوی، اتل متل هله هوله مهدی کردان مهدی کردان 1379 جشنواره کشوری سوره گرگان، اتل متل هله هوله مهدی کردان مهدی کردان 1379 جشنواره کشوری کودک زاهدان، الک دولک عجوزه کلک مهدی کردان مهدی کردان 1380 اجرای عموم ساری، قهرمان کوچولو مهدی کردان مهدی کردان 1380 اجرای عموم ساری، گنجشکک اشی مشی داود کیانیان مهدی کردان 1380 اجرای عموم ساری، عروسی حسن کچل مهدی کردان مهدی کردان 1381 اجرای عموم ساری، شب بی پایان فاخته حمید رضا نعیمی حسین ساداتی 1381 جشنواره منطقه ای دانشجویی فجر بابل، سوال جنگ یعنی چه حمید رضا برزگر حمید رضا برزگر 1381 جشنواره تاتر استانی ساری، مقصر کیه حمید رضا برزگر حمید رضا برزگر 1382 اجرا در سطح شهرستانهای مازندران، مهمان سرزمین خواب چیستا یثربی علی شیدایی فر 1382 جشنواره بسیج مازندران ساری، مهمان سرزمین خواب چیستا یثربی علی شیدایی فر 1382 اجرای عموم ساری، مهمان سرزمین خواب چیستا یثربی علی شیدایی فر 1382 جشنواره منطقه ای دانشجویی فجر سمنان، مهمان سرزمین خواب چیستا یثربی علی شیدایی فر 1382 جشنواره کشوری بسیج اصفهان، مسئله ای نیست دیوید آیوز سمیرا علیپور 1383 جشنواره منطقه ای دانشجویی فجر گرگان، مقصر کیه حمید رضا برزگر حمید رضا برزگر 1385 جشنواره کشوری تاتر تک مشهد، کدو قل قل زن جواد ذوالفقاری حمید رضا برزگر 1385 اجرای عموم ساری، جی جی و بی جی حمید رضا برزگر حمید رضا برزگر 1386 اجرای عموم ساری، جی جی و بی جی حمید رضا برزگر رضا افضلی 1389 اجرای عموم ساری، مادام کامیون محمد چرمشیر رضا افضلی 1393 اجرای عموم ساری، شاعر داریو نیکودمی محبوبه ارمیانی 1395 اجرای عموم ساری، کله پوکها نیل سایمون رضا افضلی 1397 اجرای عموم ساری
نویسندگی:
دختره اینجا نشسته، رحمت برای عالمیان، می خندی قشنگ میشی، سوال جنگ یعنی چه، قفس، مقصر کیه، جی جی بی جی پنگوئن و گوی قلعه جادویی.