سعید اسدی در گفتوگو با ایران تئاتر مطرح کرد:
تلویزیون تئاتر ایران فرصتی طلایی برای بازنگری نمایش ها است
مرجعی برای همه فعالان و اهالی تئاتر
مدیر دفتر پژوهش اداره کل هنرهای نمایشی گفت: تلویزیون تئاتر ایران، فرصت طلایی بازنگری آنچه که تاکنون موفق به انجام آن شدهایم، است چرا که به هر حال به ویژه فعالان و تولیدکنندگان آثار نمایشی با تماشای فیلم آثار به روی صحنه رفته طی دهههای اخیر، به تصویر روشنی از آنچه که زین پس باید در تولید این آثار مورد نظر داشته باشند، خواهند رسید.
به گزارش ایران تئاتر، آموزش مجازی تئاتر در وجوه مختلف آن و در قالب دانشگاهی و همچنین آموزشگاههای آزاد از جمله موضوعات و دغدغههای متولیان و مدیران فرهنگی و به ویژه معاونت هنری و اداره کل هنرهای نمایشی ارشاد است که به سبب شیوع بیماری کرونا با جدیت و اهتمام بیشتری مورد پیگیری قرار گرفته و از سوی ایشان شیوههای گوناگون آن بحث و بررسی میشود.
شاید مباحث نظری و پرداخت تئوریک و تخصصی به این مسئله با وجود آنکه در عرصه عمل بسیاری از دانشکدههای هنری قریب به یک سال است که سامانه های آموزشی را در فضای مجازی تعبیه و اجرا کرده اند برای نخستین بار در جریان سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر طی نشست های پژوهشی که دفتر پژوهش، آموزش و انتشارات اداره کل هنرهای نمایشی متولی برگزار آن بود، مطرح شد که کارشناسان در 5 پنل تخصصی این موضوع را از ابعاد گوناگون مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
با سعید اسدی؛ مدیر دفتر پژوهش، آموزش و انتشارات اداره کل هنرهای نمایشی در مورد این نشست ها و دستاوردهای آن و اینکه چه چشم اندازی برای آموزش مجازی مباحث تئاتری پیش بینی شده است، گفت و گویی ترتیب داده ایم که در ادامه می خوانید:
شاهد برگزاری 5 نشست تخصصی و پژوهشی با محوریت چالشهای آموزش مجازی تئاتر در جریان جشنواره "تئاتر فجر" بودیم، بفرمایید که این نشستها با چه هدفی برگزار شد؟
پاسخ به نیازهای آموزشی هنرجویان و دانشجویان هنرهای نمایشی با توجه به برهه حساس پیش آمده ناشی از پاندمی کرونا یک ضرورت است کمااینکه این مسئله همه حوزهها و امور اجرایی کشور را به چالش جدی و اساسی کشانده است و در نتیجه در نخستین گام تلاش کردیم که به طرح این مسئله در قالب این سلسله نشستها بپردازیم تا از رهگذر گفتوگوی صورت گرفته با کارشناسان و اهالی فن، نکاتی برجستهسازی شود، شاکله نظری این مباحث قوت و قدرت بیشتری به خود بگیرد تا در آینده بتوانیم برپایه مباحث طرح شده عمیقتر و علمیتر به مسئله آموزش تئاتر آن هم به شکل متفاوت آن در فضای مجازی بپردازیم.
اغلب کارشناسانی که در این نشست ها شرکت داشتند بر این مسئله متمرکز بودند که هنوز این سیر و به قول شما شکل متفاوت آموزش تئاتر که نوعاً ماهیت عملی و کارگاهی دارد تبدیل به یک شیوه نامه نشده و همچنان در مراحل ابتدایی و اصطلاحاً بداهه گویی است، شما چه نظری دارید؟
به طور حتم همینطور است. موضوعات و مباحث طرح شده در این سلسله نشستها که دفتر پژوهش درصدد است همچنان آنها را پیرامون موضوعات مغفول مانده دیگر نیز ادامه دهد، نشان داد آنچه که به ویژه مدرسان دانشگاهی در زمینه آموزش تئاتر در طی این یک سال به آن مبادرت ورزیدند، برگرفته از یک شیوه نامه مدون و اصولی نبوده است و بیشتر ناشی از ابداعات و ابتکارات و خلاقیتهای ایشان بوده است که سعی داشته اند در این بستر جدید تعامل و ارتباطات خود با هنرجویان و دانشجویان را در انتقال مفاهیم و موضوعات تخصصی تئاتر حتیالمقدر به مانند دوران کلاس و کارگاه حضوری حفظ کنند. قطعاً باید در قالب چنین نشستهایی میان آنها بحث و جدلی صورت گیرد؛ تجارب به اشتراک گذاشته شود، نمونه های موفق آموزش جاری در سایر ممالک احصا شده و بررسی شود تا به یک مدل موفق و کارآمد برسیم.
ما در گام بعدی ماحصل این نشستها را به شکل محتوای تصویری، صوتی و مکتوب در اختیار مخاطبان و علاقهمندان میگذاریم و حتی گزیدهای از آنچه که در این نشستها مطرح شده را نیز در "مجله نمایش" به چاپ خواهیم رساند تا بعدها مبنایی برای تولیدات مقالات پژوهشی، پروژه های دانشگاهی و... قرار گیرد و اتفاقاً ممزوج شدن این نشستها با سی و نهمین جشنواره "تئاتر فجر" زمینه را برای حساسیتبرانگیزتر شدن این مسئله در نزد مسئولان، صاحبنظران و مدیران به وجود آورد تا به شیوهنامه متقن در زمینه آموزش مجازی هنر تئاتر در همه گرایشات و نه در شرایط کرونا بلکه به عنوان یک شیوه فراگیر آموزشی و سراسری برسیم.
از جمله اقدامات مثبت و مؤثر اداره کل هنرهای نمایشی در برخورداری عموم علاقهمندان به تئاتر از مجموعه فعالیتهای صورت گرفته در آن، تأسیس سامانه تلویزیونی تئاتر ایران است، در این مورد نیز اظهار نظر بفرمایید؟
اتفاقاً تلویزیون تئاتر ایران همان بستر لازمی است که مدتها مورد مطالبه اهالی و فعالان تئاتر بوده است صرفانظر از اینکه در چه شرایطی قرار داشته باشیم؛ دوران کرونا باشد و یا غیر آن چرا که این بستر و امکانی که به تازگی متولد شده است، بستری متفاوت از آنچه که به شکل سنتی در جریان برگزاری رویدادهای تئاتری وجود داشته، فراهم کرده و در وهله نخست به عنوان یک تماشاخانه مجازی و بسیار بزرگ به همه آنهایی که علاقهمندان به تماشای تئاتر هستند اما امکان برای آنها در هر زمان و مکانی وجود ندارد، این امکان را فراهم میآورد.
علاوه بر این همانطور که اشاره شد ما برای در میان گذاشتن نقطه نظرات کارشناسی و تخصصی همانند آنچه که در نشستهای پژوهشی جشنواره "تئاتر فجر" رخ داد، نیاز به بستری برای این کار داشتیم که خوشبختانه تلویزیون تئاتر ایران این امکان را فراهم کرد.
این تلویزیون مرجعی برای همه فعالان و اهالی تئاتر است و به غیر از عدالتی که دراستفاده از محصولات تولید شده در هنرهای نمایشی برای همه علاقهمندان فراهم میکند، فضایی به منظور بازنگری نسبت به آنچه که تاکنون موفق به انجام آن شدهایم را نیز موجب میشود چرا که به هر حال به ویژه فعالان و تولیدکنندگان آثار نمایشی با تماشای فیلم آثار به روی صحنه رفته طی دهههای اخیر، به تصویر روشنی از آنچه که زین پس باید در تولید این آثار مورد نظر داشته باشند، خواهند رسید.
پس از نظر شما ایجاد این سامانه و تداوم آن حتی در روزگار پساکرونا هم ضروری است؟
صد درصد. تئاتر هنری است که در مواجهه زنده و حضوری مخاطب محدود است. حتی اگر سرانه ظرفیت سالنهای نمایشی را گسترش بدهیم و زیرساختهای آن را به شکلی فزاینده تأمین کنیم باز سهم هر ایرانی علاقهمند به تماشای تئاتر نسبت به برخورداری از یک صندلی خالی در سالنهای نمایشی بسیار ناچیز خواهد بود و این تلویزیون این فرصت را فراهم میکند که یک تماشاگر تئاتر بدون نگرانی در جریان رویداد تئاتری و یا اثر دلخواه نمایشی خود قرار گیرد.
گفتگو از سجاد دبیریان