تأکید بر آموزش در جشنواره آموزشی-رقابتی تئاتر فیزیکال مازندران

دوره آموزشی-رقابتی تئاتر فیزیکال که در قالب نخستین جشنواره تئاتر فیزیکال مازندران طراحی شده، از 13 مرداد در آموزشگاه آزاد هنرهای نمایشی تئاتر شهر شمال با حضور هنرجویانی از شهرستان‌های مختلف مازندران آغاز شد. به گزارش تئاتر مازندران، این آموزشگاه و خانه تئاتر فیزیکال مازندران با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی قائمشهر و همراهی تعدادی از پیشکسوتان تئاتر قائمشهر، دوره آموزشی-رقابتی تئاتر فیزیکال را طراحی کرده‌اند که یکی از جشنواره‌های متفاوت تئاتر مازندران محسوب می‌شود. در این دوره، هنرجویان پس از گذراندن دوره‌های آموزشی مقدماتی به صورت تئوری و عملی با اصول، قواعد و سبک‌های متنوع «تئاتر بدن» یا فیزیکال تئاتر آشنا می‌شوند. سپس طی یک جریان مستمر و فشرده تمرین زیر نظر اساتید مجرب در پایان ترم، به صورت گروهی و انفرادی با اجراهایی که باید داشته باشند با یکدیگر رقابت می‌کنند و پس از موفقیت در مسابقه نهایی که با حضور و داوری اساتید صاحب‌نام به صورت اجرای عموم برگزار می‌شود و دریافت گواهینامه معتبر از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران، وارد سطح متوسطه و پیشرفته خواهند شد.

دبیر اجرایی نخستین دوره آموزشی-رقابتی تئاتر فیزیکال مازندران با بیان این‌که در این جشنواره تمرکز بر آموزش است، گفت: تئاتر فیزیکال یکی از گرایش‌های تخصصی در حوزه بازیگری است که به فرم و اندام بازیگر به عنوان یکی از اساسی‌ترین ارکان بازی بر روی صحنه توجه منحصر دارد. ریشه آن هم از پانتومیم است. روند این شاخه در دنیای مدرن پیشرفته‌تر و با ساختارهای جدید در حال گسترش و پیشرفت است.

رشد تئاتر فیزیکال در دنیا

مهسا دادبود اظهار کرد: انگیزه مراجعه ما به تئاتر فیزیکال سال گذشته به واسطه برگزاری نخستین دوره آموزشی تئاتر فیزیکال در آموزشگاه تئاتر شهر شمال ایجاد شد که با استقبال خیلی خوب هنرجویان به این دوره‌ها مواجه شدیم. یکی از دلایل دیگر ما برای برگزاری این جشنواره آموزشی-رقابتی، روند رو به رشد و جهانی بودن این شاخه از تئاتر است.

این مدرس تئاتر خاطرنشان کرد: از آنجا که شعار گروه ما همیشه «عمل و علم توأمان» بوده و رویکردهای تخصصی در برنامه‌های گروه مد نظر قرار می‌دهیم و همچنین به تربیت نسل جدید برای قرار گرفتن در ساختارهای درست تئاتری و آموزش درست توجه ویژه‌ای داریم، تصمیم گرفتیم با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی قائمشهر و آقای علوی رئیس این اداره که یکی از بانیان فهیم فرهنگی هستند و در ادامه مسیر هم ما را همراهی می‌کنند، این رویداد را رقم بزنیم.

وی خاطرنشان کرد: پس از پایان مهلت فراخوان، جشنواره با حضور شرکت‌کنندگان در 13 مرداد آغاز شد. گروه‌ها دسته ‌بندی شدند و ساعت تمرین اعضا مشخص شد. مبنای کار ابتدا آموزش و رقابت است و بعد به اجرای عمومی هم خواهند رسید. پس از 8 هفته آموزش رایگان، پایان دوره 15 تا 19 مهر برگزار می‌شود. برای پایان دوره 5 شب اجرا در نظر گرفتیم و روز 20 مهر هم مراسم اختتامیه و معرفی برترین‌ها برگزار می‌شود.

دبیر اجرایی نخستین دوره آموزشی-رقابتی تئاتر فیزیکال مازندران تصریح کرد: با توجه به این که این رویداد برای نخستین بار است در مازندران برگزار می‌شود، طبیعتا منتظر استقبال پرشور نبودیم، اما 25 نفر در مرحله نخست شرکت کننده داریم که در دسته‌بندی‌هایی به 3 گروه و 3 شهرستان قائمشهر، ساری و آمل تقسیم شدند. این گروه‌ها هم به دسته‌های متفاوت تقسیم می‌شوند.

استمرار برگزاری دوره‌های آموزشی-رقابتی

دادبود اظهار کرد: یکی از تفاوت‌هایی که این دوره رقابتی با سایر دوره‌های کشور دارد ادامه‌دار بودن آن است. یعنی پس از پایان این دوره، وارد مرحله دوم دوره آموزشی-رقابتی می‌شویم. در این دوره که آن را دوره متوسطه می‌نامیم واحدهایی که در حوزه آموزش به هنرجویان ارائه می‌شود به دو بخش تئوری و عملی تقسیم می‌شود و زمان کلاس‌ها افزایش می‌باید. در پایان مرحله دوم یا متوسطه نیز اختتامیه خواهیم داشت و برگزیدگان در دوره سوم یا دوره پیشرفته تحت آموزش قرار می‌گیرند و با هم رقابت می‌کنند. این تربیت نسل ادامه‌دار خواهد بود و هر سال این دوره‌ها را تا مرحله پیشرفته برگزار می‌کنیم.

وی درباره شرایط شرکت در این جشنواره گفت: اتفاق خیلی خوبی که افتاده این است که در این دوره آموزش رایگان است. ابتدا حق عضویتی را در نظر گرفتیم که این حق عضویت را آقای علوی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد قائمشهر برای حمایت از هنرجویان و جشنواره آموزش-رقابتی تقبل کرد و هیچ هزینه‌ای دریافت نکردیم. شرایط به گونه‌ای فراهم شد که آموزش رایگان در بستر آموزشی مناسب برگزار می‌شود. امکانات مطلوب را در اختیار هنرجویان قرار می‌دهیم و امیدواریم در مرحله نخست نتیجه مطلوبی به دست بیاوریم.

این هنرمند تئاتر مازندران افزود: طبیعتا در پایان دوره انتظار مهارت‌افزایی در هنرجویان داریم. آن‌ها بر اساس مهارت و استعدادشان دسته‌بندی می‌شوند و جایزه می‌گیرند. برای داوران هم در حال رایزنی با اساتید کشوری تئاتر فیزیکال هستیم. همچنین برای دعوت از اساتید بین‌المللی هم رایزنی‌هایی کردیم که ممکن است در این دوره به نتیجه نرسیم، اما در دوره‌های بعدی از حضور داوران بین‌المللی هم بهره خواهیم برد.

دبیر اجرایی نخستین دوره آموزشی-رقابتی تئاتر فیزیکال مازندران با بیان این‌که تلاش ما فقط برای آموزش درست به هنرجویان است، اظهار کرد: قائمشهر هنرمندان فهیم و پیشکسوتان بزرگی در تئاتر دارد که حمایت خوبی از نسل جوان می‌کنند. امیدوارم این مسیر با حمایت این بزرگان ادامه‌دار باشد.

نقد جشنواره‌ها

دبیر علمی این دوره آموزشی-رقابتی نیز با تأکید بر این‌که در این جشنواره به دنبال آموزش و نقد جشنواره‌های دیگر هستیم، گفت: بیشتر هدف‌مان از این رویداد در کنار آموزش، نقد جشنواره‌هاست. در کشورمان جشنواره‌های زیادی با موضوعات مختلف برگزار می‌شود. هر روز می‌بنیم فراخوان‌های زیادی برای جشنواره‌های گوناگون با موضوعات مختلف منتشر می‌شود. هنرمندان هم به خاطر میل به دیده شدن و رقابت در این جشنواره‌ها شرکت می‌کنند. اما آموزش در هیچ کدام از این جشنواره‌ها دیده نمی‌شود. مثلا ما می‌گوییم تئاتر فیزیکال و هیچ آموزشی نمی‌گذاریم و انتظار داریم کار خوب دریافت کنیم.

محمد فضلی افزود: هدف ما این است که بگوییم جشنواره‌ها باید حتما با آموزش همراه باشند. چون تئاتر در کشور ما یک هنر وارداتی است. بنابراین باید زمینه آموزشی فراهم شود. اول باید هنرجو بداند این گونه تئاتری چیست و بعد در جشنواره‌هایی که در این زمینه است شرکت کند. هدف ما هم همین بود، چون تئاتر فیزیکال در کشور ما گونه جدیدی محسوب می‌شود. اگرچه سال‌ها از عمر این گونه تئاتر می‌گذرد، اما در کشور ما عمر زیادی ندارد و به آن توجه کمتری شد. البته اخیرا در تهران و برخی شهرستان‌ها این توجه بیشتر شد.

تئاتر فیزیکال؛ زبان مشترک

وی تصریح کرد: در گذشته دیالوگ و گفت‌و‌گو نقش اساسی در نمایش داشت. اما در عصر تکنولوژی این گفت‌و‌گو در حال از دست دادن خاصیت یا جایگاه قبلی خودش است. به همین خاطر همه تئاتری‌های دنیا به دنبال زبان مشترک هستند که با تصاویر و نشانه‌های تئاتر و حرکات بدنی بتوانند مفاهیم را انتقال دهند. این‌گونه تئاتر بر این موضوع تمرکز دارد. ما هم تلاش کردیم با پایه‌گذاری خانه تئاتر فیزیکال در مازندران اساس این کار را بگذاریم و آموزش بدهیم تا بچه‌ها در این عرصه تلاش کنند، یاد بگیرند، حرفه‌ای شوند و بعد در جشنواره‌های مرتبط شرکت کنند.

این هنرمند و مدرس تئاتر درباره خاطرنشان کرد: در تئاتر فیزیکال زیاد مدرس نداریم. اما چند نفری در ایران هستند که کار می‌کنند. دو نفر از این مدرسان مازندرانی هستند. یکی «یاسر خاسب» و دیگری «علی قاجاری» که مدرس همین دوره آموزشی است. ایشان هم اجراهای خارجی داشت و هم در کارگاه‌های بین‌المللی دوره دید. ما هم اطمینان زیادی به ایشان داریم. یکی دو دوره کوتاه هم در این آموزشگاه آموزش داشتند که خروجی خوبی داشت. تصمیم گرفتیم با توجه به آن خروجی خوب این دوره آموزشی-رقابتی برگزار شود.

حمایت ویژه اداره فرهنگ و ارشاد قائمشهر

دبیر علمی این دوره آموزشی-رقابتی درباره نگاه مسئولان به این رویداد فرهنگی-هنری گفت: دشواری‌های زیادی در این مسیر داشتیم و داریم. متأسفانه توجه زیادی به این رویداد آموزشی نشد. جشنواره استانی است، چون از شهرهای مختلف هنرجویان شرکت کردند. انتظار داشتیم حمایت بیشتری شویم. اما جا دارد از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی قائمشهر و اداره کل فرهنگ و ارشاد مازندران قدردانی کنیم. از حمایت‌های رئیس اداره فرهنگ و ارشاد قائمشهر واقعا حیرت کردم. نخستین بار بود دیدم که یک مدیر فرهنگی انقدر پای کار باشد. اما انتظار می‌رود بقیه دستگاه‌های فرهنگی که در شهر هستند و بارها فراخوان را دیدند بیایند و مشارکت کنند. شورای شهر و شهرداری قائمشهر می‌توانند حامیان ما باشند که امیدواریم به ما بپیوندند.

فضلی با تاکید بر این‌که آموزش اصلی‌ترین هدف این دوره آموزش-رقابتی است، خاطرنشان کرد: زمانی که رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی قائمشهر گفت می‌خواهیم یک جریان هنری خوب در قائمشهر راه بیندازیم، نظرمان این بود که این بودجه و تلاش در مسیر درست هدایت شود و چه چیزی بهتر از آموزش؟ آنچه که در تئاتر کشور نیاز ویژه‌ای به آن داریم آموزش است.